نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اندیشه‌های سیاسی ثقهالاسلام شهید، گفت: این شهید، نزدیک ترین دیدگاه سیاسی و حکومتی را به نظام ولایت فقیه دارد.
حجت الاسلام والمسلمین سید محمد رضا میرتاج‌الدینی شنبه، ۱۴ مردادماه در همایش ملی ثقهالاسلام شهید که در دانشگاه تبریز برگزار شد، اظهار کرد: ثقهالاسلام، مشروطه را از نگاه دینی تبیین کرده و در دوران سلطنت مطلق شاهی، کشور را به سمت حکومت عدالت محور هدایت کرد و مبانی مشروطه را از نگاه دینی مورد بررسی قرار داد و از طرفداران مشروطه مبتنی بر قوانین اسلام بود.
وی با بیان این‌که افکار و آثار این شهید، مشروطه مشروعه را تبیین می‌کند، افزود: این فرد مجتهد در تقسیم بندی نظام‌های حکومتی، به نوعی از حکومت اشاره می‌کند که نام آن را حکومت یا سلطنت شرعیه می‌نامد و می‌گوید که برای تحقق این حکومت، دو زمینه شامل وجود عالمان و فقیهان سیاستمدار و توانا و مردم آشنا به این مسائل و پذیرش آن نیاز است ولی در آن زمان این موارد وجود نداشت.
وی با اشاره به نقش شهید ثقهالاسلام در دوران استبداد صغیر، گفت: احمد کسروی در کتاب تاریخ مشروطه خود می‌گوید: «پس از به توپ بستن مجلس شورای ملی، همه کشور به خاموشی گرایید به جز شهر تبریز و در آن شهر نیز همه محلات به خاموشی گراییدند به جز دو محله امیرخیز و خیابان.» که در این دو محله شاهد قیام ستارخان و باقرخان با نقش رهبری شهید ثقه الاسلام تبریزی و شهید شیخ محمد خیابانی شاهد هستیم.
میر تاج الدینی ادامه داد: نقش ثقهالاسلام در این دوران سخت که حدود ۱۱ ماه تبریز در محاصره سنگین و تحریم غذایی بود، رهبری و محوری بود. وقتی مردم، پرچم‌های سفید را با شایعات کنسولگری روس و حامیان استبداد در تبریز به نشانه تسلیم بر سردرب خانه‌ها آویزان می‌کردند، ستارخان به نزد شهید رسیده و از او دستور می‌گیرد که غیرت و استقلال تنها جواب این وضعیت است و پس از آن نیز ستارخان به همراه نیروهای خود در سطح شهر گشت زده و این پارچه‌های سفید را پایین می‌آورند. پس از آن نیز غیرت مردم تبریز به جوش آمده و قیام کردند تا در نهایت، استبداد صغیر شکست خورد.
وی با اشاره به اشغال تبریز توسط روس‌ها نیز افزود: شهید ثقهالاسلام در آن زمان به آزادی خواهان اجازه خروج از شهر می‌دهد اما خودش نمی‌رود و می‌گوید: «من نمی‌توانم مردم تبریز را تنها بگذارم.» این شهید در روز تاسوعا با احترام به کنسولگری روس‌ها برده می‌شود که در آنجا، روس‌ها از او دو چیز می‌خواهند. ابتدا می‌گویند که بنویسد و امضا کند، این درگیری و جنگ را تبریزی‌ها شروع کرده‌اند، اما چون این موضوع به معنای تجزیه تبریز و آذربایجان از ایران بود، آن را قبول نمی‌کند.
وی افزود: روس‌ها از او می‌خواهند تا بنویسد: تا زمانی که امنیت در آذربایجان نیست، قشون روس می‌تواند در این شهر بماند. اما ثقه الاسلام از امضای این مورد نیز امتناع کرده و حتی مهر خود را که انگشترش هم بود، در انظار عمومی می‌شکند و آن جمله معروف را می‌گوید که: «من حاضرم در هوای سرد سیبری سنگ چخماق بشکنم اما حاضر نیستم بیرق روس و بیگانگان در ایران برافراشته شود.»
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان این‌که این همایش در راستای فرمایش مقام معظم رهبری برای معرفی چهره‌های نقش آفرین تاریخ آذربایجان تشکیل شده است، افزود: سلسله همایش‌های مفاخر تاریخ آذربایجان با حمایت‌های مسئولان استانی ادامه دار خواهد بود.
